Co to jest klaster?

W związku z rozwojem sieci i kooperacji coraz częściej pojawiają się pytania o znaczenia takich pojęć jak: klaster, inicjatywa klastrowa, itd. Poniżej przedstawiam definicje podstawowych pojęć z zakresu klasteringu:

Klaster – pewne zjawisko gospodarcze polegające na istnieniu określonej specjalizacji i powiązań pomiędzy współdziałającymi i jednocześnie konkurującymi między sobą przedsiębiorcami z określonego obszaru geograficznego, władzą publiczną, jednostkami otoczenia biznesu, światem nauki.

Inicjatywa klastrowa – to działania podejmowane na rzecz rozwoju klastra, mające charakter sformalizowany (np. stowarzyszenie, spółka), lub niesformalizowany (konsorcjum, wspólne przedsięwzięcie, forum dyskusji itd.)

Koordynator klastra – podmiot, który działa na rzecz klastra, wspiera go , koordynuje inicjatywy klastrowe

Animator klastra– konkretna osoba fizyczna działająca na rzecz klastra, najczęściej z ramienia koordynatora

Powiązanie kooperacyjne – powiązanie pomiędzy przedsiębiorcami i innymi podmiotami działającymi w celu realizacji wspólnego celu (np. rozwoju klastra), które może stanowić mieć postać sformalizowaną (spółka, spółdzielnia, stowarzyszenie) lub niesformalizowaną (konsorcjum). Powiązanie kooperacyjne jest pojęciem krzyżującym się z pojęciem klaster.

Z uwagi na to, że w praktyce klaster rozumiany jest także jako pewnego rodzaju organizacja, można też  mówić o klastrze w znaczeniu węższym i szerszym.

Klaster w znaczeniu szerszym (sensu largo)  – zjawisko gospodarcze polegające na geograficznym skupisku  powiązanych ze sobą przedsiębiorstw, wyspecjalizowanych dostawców, usługodawców, przedsiębiorstw w powiązanych gałęziach przemysłu oraz instytucji stowarzyszonych (np. uniwersytetów, agencji standaryzacji oraz stowarzyszeń handlowych) w szczególnych obszarach, które konkurują, ale również współpracują; specjalizacja gospodarcza.

Klaster w znaczeniu węższym (sensu stricte) – forma współpracy przedsiębiorstw przynależnych do klastra w szerokim znaczeniu, powstała w wyniku inicjatywy klastrowej, mająca albo charakter sformalizowany w postaci podmiotu gospodarczego (spółki, stowarzyszenia, spółdzielni), albo niesformalizowany, np. konsorcjum lub innego wspólnego przedsięwzięcia, kooperacji nie prowadzącej do powstania osobnego podmiotu prawa.